2023-yil 20-oktabr kuni Toshkent shahrida Markaziy Osiyoda suv xavfsizligi bo‘yicha qarorlar qabul qilishga yordam berishga bag‘ishlangan 6-Toshkent suv xavfsizligi ma’ruzalari bo‘lib o‘tdi. Bu yilgi ma’ruzalar “Markaziy Osiyoda iqlim o‘zgarishi sharoitida suv xavfsizligini yaxshilash bo‘yicha qarorlar qabul qilishda yordam” mavzusiga bag‘ishlangan bo‘lib, mintaqadagi suv resurslarini boshqarish bilan bog‘liq dolzarb muammolarni muhokama qilish uchun ekspertlar, tadqiqotchilar, siyosatchilar va manfaatdor tomonlarni birlashtirdi.

Suv Markaziy Osiyoda ijtimoiy va iqtisodiy barqarorlik uchun hal qiluvchi ahamiyatga ega. Biroq, iqlim o‘zgarishining salbiy ta’siri tufayli mintaqada suv tanqis bo’lib bormoqda. Suv resurslariga talab ortib borayotgan va iqlim o‘zgarishi sababli suv resurslari miqdori kamaygan davrda, suv va iqlim xavflarini boshqarish bo‘yicha qarorlar qabul qilish jarayonini ilmiy asoslarini qo‘llab-quvvatlash mintaqadagi suv xavfsizligini yaxshilash uchun hal qiluvchi ahamiyatga ega bo’lishi mumkin.

“Yashil Markaziy Osiyo” dasturi doirasida 2023-yil 20-oktabr kuni Toshkent irrigatsiya va qishloq xo’jaligini mexanizatsiyalash muhandislari institutida (TIQXMMI) Milliy tadqiqot universiteti (MTU) 6-Toshkent suv xavfsizligi ma’ruzalari (TWSL) tashkil etildi. 6-TWSL Germaniya yer fanlari tadqiqot markazi (GFZ Potsdam) va TIQXMMI-MTU o‘rtasida tashkil etilgan qo‘shma tadbirdir davomida davomida Markaziy Osiyodagi iqlim va suv xavfsizligi sohasidagi taniqli olimlar hamda qaror qabul qiluvchilar vakillari maʼruza qildilar.

Markaziy Osiyo iqlim o‘zgarishi ta’siri bilan birga suv resurslarini boshqarishda jiddiy muammolarga duch kelmoqda. Qurg‘oqchiliklar tez-tez uchrab, muzliklarning erishi jadal sur’atlar bilan oshib borayotganligi sababli, mintaqa aholisi o‘sib borayotgan suv xavfsizligini ta’minlaydigan strategiyalarni ishlab chiqish zarurati tug‘iladi. “Toshkent suv xavfsizligi boʻyicha 6-maʼruza” ushbu muhim masalalar boʻyicha muloqot va bilim almashish uchun platforma yaratishga qaratilgan.

Tadbirda O‘zbekiston va xorijiy mamlakatdan kelgan suv ekspertlari, iqlimshunoslar va hukumat amaldorlari kabi taniqli ma’ruzachilar ishtirok etdi. Ma’ruzachilar munozaralarda qatnashdilar va quyidagi mavzularda o‘zaro fikr almashdilar:

-  Markaziy Osiyoning suv xavfsizligiga erishishga intilishi va uning mohiyatini tushunish

- Suv resurslarining mavjudligi dinamikasi: O‘zbekiston misoli

- Markaziy Osiyoda suv xo‘jaligida fermerlarning hamkorligini o‘rganish

- O‘zbekistonning Xorazm, Navoiy va Samarqand viloyatlari uchun suv xavfsizligi istiqbollari

- Germaniya bilan qo‘shma ilmiy hamkorlik O‘zbekistonda mintaqaviy suv resurslarini yanada samarali boshqarishga qanday hissa qo‘shmoqda

- Markaziy Osiyoda qaror qabul qilish jarayonini yaxshilash uchun suv mavjudligini monitoring va prognoz qilish

Konferensiyaning soʻnggi sessiyasi sifatida quyidagi maʼruzachilar ishtirokidagi panel muhokamasi boʻlib oʻtdi va qizgʻin muhokamalar tashkil etildi:

- Janob Bahtiyor Pulatov, Ekologiya, atrof-muhitni muhofaza qilish va iqlim oʻzgarishi vazirligi vakili, Oʻzbekiston;

- Karolin Milou xonim, Deutsche Gesellschaft für Internationale Zusammenarbeit (GIZ) GmbH, Yashil Markaziy Osiyo dasturi menejeri, Toshkent;

- Janob Iskandar Abdullaev, Gissen universitetining mehmon professori, Germaniya

- Dilorom Fayzieva xonim, parlament deputati, “Oliy Majlis” (Parlament) Qonunchilik palatasi, O‘zbekiston.

GFZ va TIQXMMI-MTU tomonidan tashkil etilgan Toshkent suv xavfsizligi ma’ruzalari Markaziy Osiyodagi suv xo‘jaligi mutaxassislari, siyosatchilar va manfaatdor tomonlar uchun an’anaviy muhim yig‘ilishga aylangan bo‘lib. Maʼruzalar iqlim oʻzgarishi sharoitida suv resurslaridan barqaror foydalanishni taʼminlash uchun muhim boʻlgan gʻoyalar, bilimlar va yechimlar almashinuviga yordam beradi.