Xalqaro loyihalar
The improvement of energy efficiency in the building sector through the use of renewable raw materials from agroforestry systems-Agroo‘rmonchilik tizimlarining qayta tiklanadigan xom ashyolaridan foydalanish orqali qurilish sohasida energiya samaradorligini oshirish Germaniyaning International Climate Initiative - Halqaro iqlim tashabbusi grant loyihasi
Xalqaro hamkorlar :
Berlin Texnika universiteti, Germaniya Arxitektura instituti; Tabiiy qurilish laboratoriyasi, Ebersvalde Barqaror rivojlanish universiteti (NNEE), Butunjahon agro o‘rmon xo‘jaligi markazi (ICRAF- lnternational Centre for Research in Agroforestry ) O‘rta Osiyo, Qirg‘iziston va Xindiston filiallari, Xalqaro qishloq xo‘jaligi tadqiqotlari bo‘yicha maslahat guruhi (CGIAR-), Iqtisodiy hamkorlik va taraqqiyot federal vazirligi (BMZ).
O‘zbekiston Respublikasidagi hamkor OTM :"Toshkent Irrigatsiya va Qishloq Xo‘jaligini Mexanizatsiyalash Muhandislari Instituti" Milliy Tadqiqot Universiteti
Loyiha qiymati: 620.000 EUR
Loyiha muddati: 2021-2024 y.
TIQXMMI dan koordinator: t.f.n, birinchi prorektor, Prof.Mirzaev B.S.
Loyiha qatnashchilari: katta o‘qituvchilar G.Eshchanova va U. Nullaev
"Toshkent irrigatsiya va qishloq xo‘jaligini mexanizatsiyalash muhandislari instituti" milliy tadqiqot universiteti Germaniyaning International Climate Initiative- Halqaro iqlim tashabbusi halqaro loyiha doirasida “The improvement of energy efficiency in the building sector through the use of renewable raw materials from agroforestry systems”-Agroo‘rmonchilik tizimlarining qayta tiklanadigan xom ashyolaridan foydalanish orqali qurilish sohasida energiya samaradorligini oshirish mavzusidagi Germaniyaning (Eberswalde University for Sustainable development )Ebersvalde Barqaror rivojlanish universiteti bilan hamkorlikda umumiy qiymati 620.000 yevroni tashkil qilgan grant loyihani qo‘lga kiritdi. Loyiha 01.08.2021dan o‘z faoliyatini boshladi.
Loyiha kordinatori Germaniyaning Ebersvalde Barqaror rivojlanish universitetidan koordinator professor Martin Uelp va O‘zbekiston Respublikasining "Toshkent irrigatsiya va qishloq xo‘jaligini mexanizatsiyalash muhandislari instituti" milliy tadqiqot universitetining birinchi prorektori, professor Mirzaev Bahodir Suyunovich, loyiha katnashchilari “Ingliz tili” kafedrasi katta o‘qituvchilari Go‘zal Eshchanova va Ulug‘bek Nullaev hisoblanadi.
Germaniya xukumati tomonidan moliyalashtirilgan mazkur grant doirasida qatnashuvchi tashkilotlar bilan xamkorlikda xalqaro loyiha doirasida video yig‘ilishlar va muzokaralar olib borilmoqda va qo‘shimcha shartnomalar imzolanilmoqda. Loyiha doirasida Germaniyaning Z-U-G tashkiloti loyihalar bo‘yicha O‘zbekistondagi vakili Yuldasheva Dilfuza TIQXMMIga tashrif buyurdi va bizdagi mavjud shartg‘sharoitlar bilan yaqindan tanishishga musharraf bo‘ldi. Shuni ta’kidlash kerakki, G.Eshchanova Germaniyaning Ta’lim va Tadqiqot Vazirligi tomonidan moliyalashtirilgan "E- agroforestry- Food security and livehood improvement through the agroforestry in Central Asia"-"E- agro o‘rmon xo‘jaligi - Oziq -ovqat xavfsizligi va Markaziy Osiyoda agro o‘rmonchilik orqali turmush darajasini yaxshilash"halqaro loyixasi doirasida Ebersvalde Barqaror rivojlanish universitetida yosh tadqiqotchi sifatida 20.09.2018-20.11.2018y. davrida malaka oshirib qaytgan va shu kungacha Germaniyalik professor-o‘qituvchilar bilan tajriba almashishda muntazam ishlab kelmoqda.
Umid qilamizki, mazkur xalqaro loyiha doirasida "Toshkent Irrigatsiya va Qishloq Xo‘jaligini Mexanizatsiyalash Muhandislari Instituti" Milliy Tadqiqot Universitetida grant mavzusi bo‘yicha Germaniyalik olimlar bilan tajriba almashinib, shu sohada institutimiz ravnaqi yo‘lida professor va o‘qituvchilar, qolaversa o‘sib kelayotgan yosh avlodga zamonaviy ta’lim berishdek vazifalarni yanada mukammallashtirishga va O‘zbekiston Respublikasida yanada rivojlantirilishi kutilgan agroo‘rmonchilik tizimlarining qayta tiklanadigan xom ashyolaridan foydalanish orqali qurilish sohasida energiya samaradorligini oshirishda rejalashtirilgan bir qator yutuqlarga erishiladi.
Жаҳон Банкининг Халқаро ривожланиш ассоциацияси ва Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги ҳамкорлигидаги “Олий таълимни модернизация қилиш” халқаро лойихаси
Лойиха муддати: 2020-2023
Ўзбекистон Республикасидан Ҳамкорлар:
Ўзбекистон Республикаси Олий ва Ўрта Махсус Таълим Таълим Вазирлиги
"Тошкент ирригация ва қишлоқ хўжалигини механизациялаш муҳандислари институти" миллий тадқиқот университети ("ТИҚҲММИ" МТУ);
Aндижон машинасозлик институти (AндМИ);
Самарқанд давлат чет тиллар институти (СамДЧТУ);
Тошкент давлат техника университети (ТДТУ);
Тошкент давлат иқтисодиёт университети (ТДИУ);
Тошкент педиатрия тиббиёт институти (ТПТИ);
"ТИҚҲММИ" МТУ дан координатор: Проф. Худаяров Б.
Аъзолар: Абдураупов Р., Эшчанова Г., Ходжаев Д., Каттақулов Ф., Исмаилова З., Кубяшев К., Нуллаев У.
Маълумки, Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2017 йил 22 мартдаги “Халқаро ривожлантириш Ассоциацияси иштирокидаги олий таълим муассасаларининг моддий-техник базасини мустаҳкамлаш” лойиҳасини амалга ошириш чора-тадбирлари тўғрисидаги ”ги ПҚ-2848-сонли қарори тасдиқланган бўлиб, мазкур қapop ижроси юзасидан Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги ва Жаҳон Банкининг Халқаро ривожланиш ассоциацияси (International Development Assosiation of World Bank) иштирокида “Олий таълимни модернизация қилиш” (Modernization of Higher Education) ҳалқаро лойихасини амалга оширмокда.
Шу муносабат билан, ушбу ҳалқаро лойиха доирасида 2020 йил октябрь ойидан бошлаб 2021 йил январь ойига қадар Ички сифатни таъминлаш (Internal Quality Assurance)” мавзусига бағишланган семинар-тренинглар шу соҳадаги етук экспертлар Люсен Боллерт, Катя Зиеберт Камсек ва Aким Эмурли томонидан мунтазам равишда ўтказилиб келинди.
Мазкур тренинг ишининг якуний натижаларига мувофиқ, танлаб олинган 10 нафар ОТМлар ичидан энг фаол иштирок этган 6 та ОТМлари Shbeeman Consulting экспертлари томонидан танлаб олиниб, лойиҳанинг кейинги босқичида иштирок этиш учун тавсия этилди.
6 та ОТМнинг тренинг иштирокчиларига мазкур лойиҳа доирасидаги тренингларда фаол иштирок этиб, самарали ҳамкорлик қилиб келаётганлиги учун Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги ҳамда Жаҳон Банки лойиҳа ташкилотчилари томонидан ташаккур билдирилди ва лойиҳа иштирокчилари сертификатлар билан тагдирланди. Маълумки, тренинг машғулотлари 8 та модулни ўз ичига олиб, ўтказилган семинар-тренингда ҳар бир ОТМ жамоаси тегишли экспертларга бириктирилгандир. Айни пайтда, ҳар бир ОТМ ўзларига бириктирилган экспертлар томонидан белгиланган вазифаларни самарали амалга ошириш мақсадида ўз вақтидаги ижроси тавсия қилинади.
Ушбу семинар-тренингнинг мақсади 2020-2021 йилларнинг охирига қадар янги ички сифатни таъминлаш (ИСТ) тизимини яратиш мақсадида Ўзбекистондаги сараланган университетлар учун интенсив тренинглар ташкил қилиш, янги тизимни ишлаб чиқиш ва татбиқ этиш, (couching) коучерлик, мураббийлик босқичини бошлашдир ва танланган ОТМини Халқаро Акредитацияга тайёрлашдан ва муассасаларда ички сифатни таъминлаш (ИСТ) такомиллаштиришда лойиҳа иштирокчиларнинг саъй-ҳаракатларини янада қўллаб-қувватлашдан иборатдир. Мутахассислар коучерлик босқичининг мақсадлари, уларни амалга ошириш вақтлари, методологиялари, мавзу бўйича ҳужжатларни шакллантириш ва тегишли маълумотларни тўлдириш, зарур тренингғмашғулотларини олиб бориш ва амалга ошириш босқичлари учун маъсулдирлар.
Шу муносабат билан Тошкент ирригация ва қишлоқ хўжалигини механизациялаш муҳандислари институти Жаҳон банки Халқаро ривожланиш ассоциацияси (International Development Association of World Bank) иштирокидаги “Олий таълимни модернизация қилиш” (Modernization of Higher Education) ҳалқаро лойихаси доирасида IQA (Internal Quality Assuarance) бир қатор ишлар амалга амалга оширилиб келинмоқда.
2021 йил март ойида Словения Сифат Олий Таълим институтининг мустақил маслаҳатчиси Катя Зиберт Камшек Ички сифатни таъминлаш (ИСТ)ни тадбиқ қилишда модул топшириқларига асосланган йўриқномани юритиш ва март - август 2021 йил даврига мўлжалланган 2- босқичдаги коучинг жараёни муҳокамаси йиғилиши zoom платформаси орқали бўлиб ўтмоқда. Йиғилишда институтимиздан лойиҳа иштирокчиларининг барчаси иштирок этиб келишмоқда. Ички сифатни таъминлаш (ИСТ) тизимини ишлаб чиқиш ва амалда қўллаш бўйича институтга бириктирилган эксперт билан қуйидаги вазифалар юзасидан музокаралар олиб борилмоқда:
Мавжуд ички сифатни таъминлаш тизимини янада такомиллаштириш;
-Университетда ИСТ бўйича йўл харитасини юритилиши, бажарилиши жараёнидаги масъуллар ва муддатлар бўйича маълумотлар тўғрисида;
-Университетдаги Мониторинг ва ички назорат бўлими ва Таълим сифатини назорат қилиш бўлими вазифалари ҳамда уларни ИСТ бўйича Йўл харитасини бажарилишининг мониторингидаги ўрни тўғрисида;
-Университета лойиҳа доирасидаги коучерлар ИСТ тизимини ривожлантиришга ёрдам бериб, шунингдек, олиб борилган таҳлиллар бўйича олинган маълумотлар тўғрисида фикр-мулоҳазалар билдириш, ҳужжатлар ва маълумотлар бўйича экпертдан олинган фикр ва хулосалар, тавсиялар ва амалий маслаҳатлар бўйича ҳамкорликда ишлаш;
- Университетнинг тўлиқ академик эркинликга (автономияга) эришганлиги, институт ўз таълим дастурларини ўзи мустақил тасдиқлаши ва ўзини ўзи молиялаштиришга ўтишида бошқа ривожланган давлатлардаги илғор тажрибаларни ўрганиш;
- Университет битирувчиларини иш билан таъминлаш масалалари шунингдек иш берувчи ташкилотлар билан ҳамкорликни янада ривожлантириш бўйича аниқ режаларни ишлаб чиқиш.
Умид қиламизки, 2021йил охирига қадар янги ички сифатни таъминлаш (ИСТ) тизимини яратиш мақсадида ташкил қилинган бу каби лойиҳа доирасидаги интенсив тренинглар янги тизимни ишлаб чиқиш ва коучерлик босқичинини самарали олиб бориш ва танланган ОТМларини Халқаро Акредитацияга тайёрлашдан орқали таълим муассасаларида ички сифатни таъминлаш (ИСТ) такомиллаштиришда яқиндан ёрдам беради.
Change Academy project (Oliy Ta'limda Bandlik, Oliy Ta'limni O'qitishda Sifat, Bitiruvchilarning ish bilan ta'minlanishdagi yutuqlar)- 87-03-4626
Loyiha muddati: 2019-2022
Advance HE, Britaniya Kengashi va O'zbekiston Respublikasi Oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligining xalqaro loyihasi
O'zbekiston Respublikasidagi hamkorlar:
Toshkent Irrigatsiya va Qishloq Xo'jaligini Mexanizatsiyalash Muhandislari Instituti va O'zbekistonning 9 ta Oliy O'quv Yurtlari
Тошкент Ирригация ва Қишлоқ Хўжалигини Механизациялаш Муҳандислари Институти ва Ўзбекистоннинг 9 та Олий Ўқув Юртлари
TIQXMMI dan koordinator: Prof. Mirzayev B.S
A'zolar : Xodjayev D., Kattakulov F., Nulloyev U.,
Mamatkulov Z.,Eshchanova G., Reymov M.
Change Academy bu bitiruvchilarning erishgan natijalari, yetakchilik va boshqarishga yo'naltirilgan moliyaviy, akademik va tashkiliy avtonomiyaga yo'naltirilgan oliy o'quv yurtlari (OTMlar) uchun salohiyatni kuchaytirishga qaratilgan loyihasidir. Bu har qanday yoshdagi va professional va akademik xizmatdagi 8 kishidan iborat jamoalarga mo'ljallangan. Change Academy intensiv ravishda 2,5 kunlik seminar-treninglarni (LEAPs) ish asosidagi loyihalar, veb-seminarlar va boshqa masofadan qo'llab-quvvatlash va milliy ko'rgazma tadbirlarini birlashtiradi; professional tarmoqlar va virtual o'quv muhiti ham shular jumlasidandir.
Bu loyixa orqali qatnashuvchilar Buyuk Britaniyaning Oliy Ta'limni qo'llab-quvvatlash agentligi Advance HE mutaxassislari bilan, Buyuk Britaniya OTMlaridagi tajribali hamkasblarimiz tarmog'idan va O'zbekistondagi biznes va akademiyalardan mutaxassislar bilan ishlashga yaxshi imkoniyatini berdi.
Change Academy ning tamoyili shundaki, u tizimli, barqaror, kuchli o'zgarish yakka maqsadlar bilan bog'langan bo'lib, ammo shaxsiy mutaxassislik doiralaridagi jamoalar bilan avtonom tarzda tarmoqlar orqali ishlashda ham samara beradi. Instituttsional o'zgarish o'rta va tashqi tomondan yo'naltirilgan bo'lib, u yaxlit va shaffofdir. O'zgarish asosiy strategiyaning bir qismi bo'lishi kerak; xatti-harakatlar, munosabat va amaliyotni o'zgartiradigan yangi pozitsiyani va insonlarni qo'llab-quvvatlaydigan tizimlar, tuzilmalar va jarayonlarning rivojlanishi ma'nosini anglatuvchi operatsion tizim bo'lishi lozim.
Nima uchun aynan Shange Academy ? Loyihaning maqsadlari
Change Academyning maqsadi (tanlangan) davlat oliy o'quv yurtlari guruhiga tashkiliy, moliyaviy va akademik barqarorlikka erishish uchun tegishli (etakchilik, boshqaruv) imkoniyatlarini berishdir:
Bitiruvchilarni yaxshi ish bilan ta'minlab berish, ishga joylashish va tadbirkorlik uchun tanlov va natijalarga erishish uchun biznes va oliy o'quv yurtlarining yaxlit ishlashiga ko'maklashish yetakchilik, boshqaruv va tashkiliy rivojlanishni yaxshilash maqsadida davlat, xususiy va xalqaro institutlarlarni umumiy o'rganish va o'sishni ta'minlashdir.
Ta'kidlash kerakki, 2019 yil 11-13 dekabr kunlari Britaniya Kengashi Xalqaro Biznes Markazida Change Academyning (Oliy ta'limda ish bilan ta'minlanganlik) loyihasi doirasida xalqaro seminar tashkil etildi. Seminar O'zbekiston Respublikasi Oliy va o'rta maxsus ta'lim vazirligidan vazir o'rinbosari U.Begimkulov va Britaniya Kengashi direktori Richel Irland tomonidan kirish so'zlari bilan boshlandi. Ular o'z chiqishlarida loyiha maqsadlari to'g'risida qisqacha ma'lumot berishdi va loyiha g'oliblarini tabriklashdi. TIQXMMIni o'z ichiga olgan ushbu xalqaro loyiha uchun 10 ta institut tanlandi.
Seminar kun tartibiga muvofiq OTMlarda ta'lim sifatini oshirish, bandlik muammolari, bitiruvchilarning ish qobiliyatini rivojlantirish, samarali o'qitish, sifat nazorati, 21-asr ko'nikmalari, SWOT va PESTLE ko'nikmalarini oshirish faoliyatlarga qaratildi. Britaniya Kengashining oliy o'quv yurtlaridagi loyihalaridagi tajribalari ham tahlil qilindi. Savol-javoblar davomida mehnat bozori talablariga javob beradigan mutaxassislar tayyorlashning ahamiyati, o'qitishning modernizatsiyasi va ta'limda ilg'or texnologiyalarni joriy etish kabi dolzarb masalalar muhokama qilindi.
Ushbu loyihada TIQXMMI ning 8 a'zosi faol ishtirok etishdi. Seminar-treningda samarali va qiziqarli bo'ldi, chunki Oliy Ta'lim imkoniyatlarini oshirish bo'yicha vujudga kelishi mumkin bo'lgan muammolarga bir qator yechimlar taklif qilindi. Loyihada orttirilgan tajriba va fikrlar bilan o'rtoqlashish, loyihaning keyingi bosqichlarini aniqlashga xizmat qildi.
Britaniya Kengashining va Norvich Til O‘qitish Instituti (Buyuk Britaniya) bilan hamkorligidagi xalqaro loyixasi
Hamkor davlatlar:
O‘zbekiston, Kozog‘iston, Armeniya, Azerbayjon, Gruziya, Ukraina va Turkiya
Loyixa muddati: 2019-2022
O‘zbekiston Respublikasidan Hamkorlar:
O‘zbekiston Respublikasi Oliy va O‘rta Maxsus Ta’lim Ta’lim Vazirligi, "Toshkent Irrigatsiya va Qishloq Xo‘jaligini Mexanizatsiyalash Muxandislari Instituti" Milliy Tadqiqot Universiteti, O‘zbekistonning 17 ta nofilologik Oliy Ta’lim Muasasalari
"TIQHMMI" MTU dan koordinator : Prof. Mirzaev B.S
A’zolar : Eshchanova G., Boyirov R., Choriev J.
Ma’lumki, Britaniya kengashi ko‘p yillar davomida O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta-maxsus ta’lim vazirligi va bir nechta oliy ta’lim muassasalari bilan xamkorlikda Maxsus Fanlarni Ingliz tilida maqsadli o‘qitishga yo‘naltirilgan EMI- English as a Medium Instruction (Ingliz tili Maxsus Instruksiyalar orqali) loyixasini amalga oshirib kelmoqda. O‘quv dasturlarini maxsus maqsadlarda o‘qitishda xorijiy tajribaga tayangan holda o‘quv-uslubiy materiallarni takomillashtirish, Buyuk Britaniyadan mutaxassislar ishtirokida professor-o‘qituvchilarning malakasini oshirishga qaratilgan maslaxat uchrashuvlar, vebinar va seminarlar tashkil etish loyiha ning asosiy maqsadlaridan xisoblanadi. Loyiha ishtirokchilari Norvich Til O‘qitish Institutining platformasida https://mycourses.nile.elt.com/ NILE forum kursiga a’zo bo‘lishgan.
Ta’kidlash kerakki, 2019 yil 14-15 oktyabr kunlari Britaniya Kengashi Xalqaro Biznes Markazida EMI - English as a Medium Instruction - Ingliz tili Maxsus Instruksiyalar orqali (Maxsus Fanlarni Ingliz tilida o‘qitish) loyihasi doirasida xalqaro seminar tashkil etildi. Seminar O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligidan vazir o‘rinbosari U.Begimkulov va Britaniya Kengashi direktori Richel Irland tomonidan kirish so‘zlari bilan boshlandi. Ular o‘z chiqishlarida loyiha maqsadlari to‘g‘risida qisqacha ma’lumot berishdi va loyiha g‘oliblarini tabriklashdi. "TIQHMMI" MTUni o‘z ichiga olgan ushbu xalqaro loyiha uchun 18 ta institut tanlandi.
Shu o‘rinda shuni ta’kidlab o‘tish joizki, nofilologik oliy ta’lim muassasalarida ixtisoslashtirilgan ingliz tilini o‘qitish tizimini takomillashtirishga bag‘ishlangan loyixani xamkorlikda amalga oshirish asosiy masalalardandir. Loyixa doirasida Universitet kutubxonasiga Britaniya Kengashi xalqaro tashkiloti tomonidan mutaxassislikni o‘rgatishga qaratilgan zamonaviy va xorijiy adabiyotlar tagdim etilish arafasida.
Maxsus Fanlarni Ingliz tilida maqsadli o‘qitishga yo‘naltirilgan loyixa doirasida Institut kutubxonasiga Britaniya Kengashi xalqaro tashkiloti tomonidan mutaxassislikni o‘rgatishga qaratilgan zamonaviy va xorijiy adabiyotlar tagdim etilish arafasida. Ushbu loyiha Norvich Til O‘qitish Instituti ekspertlarining boy tajribasini Maxsus Maqsadlar uchun Mutaxassis fan o‘qituvchilariga fanlarini ingliz tilida o‘qitishlari uchun kasbiy rivojlanishlarida yordam berish, O‘zbekiston va chet el mamlakatlarida aloqa o‘rnatish uchun imkoniyat yaratish maqsadida tashkil etilgan.
EnSPIRE-U English for Specific Purposes Integrated Reforms in Uzbekistan)- Maxsus Maqsadlarda Ingliz tili O‘zbekistonda Interallashgan Reformalar 87-04-1622
Britaniya kengashining xalqaro loyixasi
Loyixa muddati: 2015-2019
O‘zbekiston Respublikasidan Hamkorlar:
O‘zbekiston Respublikasi Oliy va O‘rta Maxsus Ta’lim Ta’lim Vazirligi, "Toshkent Irrigatsiya va Qishloq Xo‘jaligini Mexanizatsiyalash Muxandislari Instituti" Milliy Tadqiqot Universiteti, O‘zbekiston Davlat Jahon Tillari Universiteti xuzuridagi Respublika Ilmiy Amaliy Innovatsion Markazi, O‘zbekistonning 33ta nofilologik Oliy Ta’lim Muasasalari
Loyiha ishtirokchilari : Eshchanova G., Begov F., Nullaev U.
Ma’lumki Britaniya kengashi ko‘p yillar davomida O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta-maxsus ta’lim vazirligi, O‘zbekiston davlat jaxon tillari universiteti va boshqa oliy ta’lim muassasalari bilan xamkorlikda ingliz tilini maqsadli o‘qitishga yo‘naltirilgan EnSPIRE-U loyixasini amalga oshirib kelmoqda. O‘quv dasturlarini va o‘quv-uslubiy materiallarni takomillashtirish, Buyuk Britaniyadan mutaxassislar ishtirokida professor-o‘qituvchilarning malakasini oshirishga qaratilgan maslaxat uchrashuvlar va seminarlar tashkil etish loyixaning asosiy maqsadlaridan xisoblanadi.
Shu o‘rinda shuni ta’kidlab o‘tish joizki, nofilologik oliy ta’lim muassasalarida ixtisoslashtirilgan ingliz tilini o‘qitish tizimini takomillashtirishga bag‘ishlangan loyixani xamkorlikda amalga oshirish asosiy masalalardandir. Ushbu xalqaro loyihada Ingliz tili kafedrasi mudiri F.Begov katta o‘qituvchi G.Eshchanovalar “Mashinasozlik” va “Menejment” yo‘nalishlari bo‘yicha sillabuslarni xalqaro ekspertlar ko‘magida yaratishdi va OO‘MTVga taqdim etishdi. Loyixa doirasida universitet kutubxonasiga Britaniya Kengashi xalqaro tashkiloti tomonidan mutaxassislikni o‘rgptishga qaratilgan zamonaviy va xorijiy adabiyotlar tagdim etildi.
O‘rta Osiyo Agro o‘rmon xo‘jaligida Teraklar - ekish materiallaridan foydalanishgacha
ICRAF (Butunjahon Agroo‘rmonxo‘jaligi Markazi) xalqaro loyihasi GIZ/BEAF orqali BMZ tomonidan moliyalashtirilgan
Hamkor davlatlar: Germaniya, O‘zbekiston, Qozog‘iston, Qirg‘iziston, Tojikiston
Loyihaning muddati: 2019-2021
O‘zbekiston Respublikasidagi sheriklar: "Toshkent Irrigatsiya va Qishloq Xo‘jaligini Mexanizatsiyalash Muhandislari Instituti" Milliy Tadqiqot Universiteti, Toshkent O‘rmon xo‘jaligi Instituti
TIQXMMIdan koordinator: Prof.Mirzaev B.S.,
A’zolari: Eshchanova G., Nulloev U
Ma’lumki, teraklar Markaziy Osiyoning agro-o‘rmonchilik tizimidagi asosiy daraxt turlaridan biri hisoblanadi. O‘rta Osiyoning barcha mamlakatlari o‘rmondan kambag‘al mamlakatlar bo‘lganligi sababli, o‘zlarining ichki yog‘och ehtiyojlarining katta qismini tez o‘sadigan daraxtlar, teraklar, shuningdek Paulovniya, agro o‘rmonchilik tizimida yoki plantatsiyalarda bo‘lishiga qaramay, tobora ko‘proq e’tiborni jalb qilmoqda. Yaqin o‘tmishda O‘rta Osiyo mintaqasi uchun foydali bo‘lishi mumkin bo‘lgan ko‘plab yangi terak klonlari ishlab chiqarildi. Shu sababli, 2017 yilda Butunjahon Agroo‘rmonxo‘jaligi Markazi, Markaziy Osiyo vakolatxonasi bilan, ularning o‘sish ko‘rsatkichlari bo‘yicha bir qator klonlarni o‘rganishni boshladi. Endi bu dasturlar GIZ/BEAF granti orqali BMZ tomonidan 2019 va 2020 yillarda moliyalashtiriladi.
Bundan tashqari, ushbu “ O‘rta Osiyo agro o‘rmon xo‘jaligida teraklar - ekish materialidan foydalanishgacha ” loyihasi doirasida daraxtzorlarning shamollari buzilishi sharoitida ularning ishlashini sinab ko‘rish uchun mavjud maydonlardan bir qator daraxtlarni qishloq xo‘jaligi landshaftiga olib chiqish rejalashtirilgan. Ushbu seminar davomida tadbir uchun rejalar tuziladi, oxir-oqibat, teraklardan olish mumkin bo‘lgan mahsulotlar taxlil qilinadi va teraklar paydo bo‘lishi ko‘rib chiqiladi.
Ta’kidlash joizki, 2019 yil 7-9 oktyabr kunlari Qirg‘izistonning Bishkek shahri, Baytiq Baatir ko‘chasi, 34/1 “Siti” mehmonxonasida ushbu xalqaro loyixa doirasida seminar bo‘lib o‘tdi. Ushbu seminarning maqsadi xamkorlarni birlashtirish va birinchi navbatda turli tajriba uchastkalarida olingan o‘sish sur’atlari, hosil berish potentsiali va boshqa tegishli tajribalarni taqdim etish edi, shunda barcha ishtirokchilar uchastkalarda klonning ishlashi haqida to‘liq tasavvurga ega bo‘lishdi. Buning asosida istiqbolli klonlar guruhlari oldindan belgilandi va 2020 va undan keyingi yillarda uchastkalarni boshqarish rejalari ishlab chiqildi.
UzTESPING project (Uzbekistan Teachers of English for Specific Purposes Integrated Networking Group )- O‘zbekistonda Maxsus Maqsadlar uchun Ingliz tili O‘qituvchilarining Integrallashgan Tarmoqlar guruhi) 87-04-2472
Loyixa muddati 2018-x.v.
O‘zbekiston Davlat Jahon Tillari Universiteti xuzuridagi Respublika Ilmiy Amaliy Innovatsion Markazi va Britaniya kengashining xalqaro loyixasi
O‘zbekiston Respublikasidan Hamkorlar:
O‘zbekiston Respublikasi Oliy va O‘rta Maxsus Ta’lim Ta’lim Vazirligi, "Toshkent Irrigatsiya va Qishloq Xo‘jaligini Mexanizatsiyalash Muxandislari Instituti" Milliy Tadqiqot Universiteti, O‘zbekistonning 29 nofilologik Oliy Ta’lim Muasasalari
"TIQHMMI" MTU dan koordinator : Prof. Mirzaev B.S
A’zolar: Eshchanova G., Nulloev U.
Ma’lumki, O‘zbekiston Davlat Jahon Tillari Universiteti xuzuridagi Respublika Ilmiy Amaliy Innovatsion Markazi va Britaniya kengashining ko‘p yillar davomida O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta-maxsus ta’lim vazirligi va boshqa oliy ta’lim muassasalari bilan xamkorlikda ingliz tilini maqsadli o‘qitishga yo‘naltirilgan UzTESPING loyixasini amalga oshirib kelmoqda. Ushbu loyiha Maxsus Maqsadlar uchun Ingliz o‘qituvchilariga kasbiy rivojlanishlarida yordam berish, O‘zbekiston va chet el mamlakatlarida aloqa o‘rnatish uchun imkoniyat yaratish maqsadida tashkil etilgan. UzTESPING loyihasi bizning milliy islohotlarimiz talablariga javob berib, uchta yo‘nalishlarni o‘z ichiga oladi: Materiallarni tayyorlash, Maxsus Maqsadlar uchun Ingliz bo‘yicha tadqiqotlar olib borish va shu maqsaddagi o‘qituvchilar ehtiyojlariga javob berish.
Loyiha Maxsus Maqsadli Ingliz tili o‘qituvchilarining ehtiyojlari uchun treninglar, uchrashuvlar va vebinarlarni tashkil etishdan iborat bo‘lib, u nafaqat butun O‘zbekiston bo‘ylab, balki chet el mamlakatlarida ham aloqa o‘rnatish uchun imkoniyat yaratadi.
Shu o‘rinda shuni ta’kidlab o‘tish joizki, 2019 yil 20-noyabr kuni "Toshkent Irrigatsiya va Qishloq Xo‘jaligini Mexanizatsiyalash Muhandislari Instituti" Milliy Tadqiqot Universitetida ("TIQXMMI" MTU) UzTESPING (O‘zbekistonda Maxsus Maqsadlar uchun Ingliz tili O‘qituvchilarining Integrallashgan Tarmoqlar guruhi) loyihasi doirasida xalqaro seminar tashkil etildi. Halqaro anjumanni universitetning o‘quv ishlari bo‘yicha prorektori Prof.Bahodir Mirzaev ochiq deb e’lon qilib, rahbar o‘z nutqida "TIQXMMI" MTUdagi fakultetlar, Maxsus Maqsadlar uchun Ingliz tili mutaxassisliklari, erishilgan ulkan yutuqlar va xalqaro loyihalar haqida ingliz tilidagi batafsil ma’lumot berib o‘tdi. Prorektor UzTESPING loyihasi O‘zbekiston davlat jahon tillari universiteti qoshidagi Respublika Ilmiy-Amaliy Innovatsion Markazi (RIAIM) va Britaniya kengashi tomonidan tashkil etilganligini ta’kidlab, seminarga tashrif buyurgan mehmonlar va loyiha ishtirokchilari bilan tanishtirib o‘tdi. Halqaro seminarda O‘zbekiston davlat jahon tillari universiteti qoshidagi Respublika Ilmiy-Amaliy Innovatsion Markazi (RIAIM) Bo‘lim boshlig‘i Prof.Abbos Iriskulov, RIAIM loyiha menejeri va treneri Svetlana Xan, Britaniya Kengashidagi ta’lim va ingliz loyihalari koordinatori Saida Irgasheva, Toshkent shahridagi xalqaro Vestminster universitet katta o‘qituvchisi Mandana Arfa va 30 ga yaqin Maxsus Maqsadlar uchun Ingliz tili institutlari qatnashdilar
Kun tartibiga binoan, Maxsus Maqsadlar uchun Ingliz tilini samarali o‘qitish, 21-asr mahoratlari, Britaniya Kengashining oliy o‘quv yurtlarida olib borayotgan loyihalari, Flipped Learning, Blended Learning, Maxsus Maqsadlarda Ingliz tilini o‘qitishdagi muammolar va yechimlar, AKT sohasidagi ilg‘or tajribalar va shu maqsaddagi o‘qituvchilar uchun imkoniyatlar mavzularida taqdimotlar tinglandi. Savol-javoblar jarayonida hozirgi kun mehnat bozori talablariga javob beradigan mutaxassislar tayyorlashning ahamiyati, Maxsus Maqsadlarda Ingliz tilini o‘qitish tizimini modernizatsiyalash va ta’limga ilg‘or texnologiyalarni joriy etish kabi dolzarb masalalar muhokama qilindi. Seminarning yakuniy bosqichida muvaffaqiyatli taqdimotchilar sertifikatlar bilan taqdirlandi."TIQXMMI" MTUdagi halqaro seminarda Maxsus Maqsadlarda Ingliz tilini o‘qitishdagi mavjud muammolarga bir qator yechimlar taklif etilganlini anjumanningsamarali va muvaffaqiyatli o‘tkazilganligidan dalolat beradi. Seminar jarayonidagi orttirilgan tajriba va fikrlar almashinuvi halqaro loyihaning keyingi bosqichlarini aniqlab olishga yaqindan yordam berdi.
Loyihaning rahbari: dotsent Majidov Taxir Shadmanovich
Loyihaning davomiyligi: 10.08.2022-10.08.2024 yy.
Loyihaning budjeti: 420 000 AQSh dollari.
Loyihaning maqsadi: qayta tiklanadigan energiya manbalaridan foydalangan holda, avtomatlashtirilgan kompleks tomchilatib sug‘orish tizimini joriy qilish orqali, suv va energetik resurslarni tejash, qishloq xo‘jalik ekinlarini o‘z vaqtida samarali suv bilan ta’minlashdir. Natijada, qo‘shimcha qishloq xo‘jalik yerlarini o‘zlashtirish imkoniyati tug‘iladi, hosildorlik oshadi, mehnat xarajatlari kamayadi, aholining daromadlari oshishi natijasida qashshoqlik kamayadi, shunindek, mamlakatda/mintaqada oziq-ovqat xavfsizligining barqarorligi ta’minlanadi.
Loyihani joriy qilish ob’ektlari. Loyihani joriy qilish ob’ektlari to‘g‘risida avvalgi xabarnomada ma’lum qilingan edi.Ammo, loyiha talablarini bajarmagan Xorazm viloyati Bog‘ot tumanidagi «Elyor Mirjalol» feremer xo‘jaligining bog‘lari,Gurlan tumanidagi «Mevasor Gardens» MChJning bog‘lariga,Qaraqalpog‘iston Respublikasi Taxiatosh tumanidagi Qaraqalpog‘iston nasos stansiyalari va energetika boshqarmasining yordamchi xo‘jaligi bog‘lari, Beruniy tumanidagi «Ozod intensiv bog’» fermer xo‘jaligi bog‘lari bilan almashtirildi. Ob’ektlarni almashtirish, Qaraqalpog‘iston Respublikasi Suv xo‘jaligi vazirligi hamda Chapqirg‘oqAmudaryo irrigatsiya tizimlari havza boshqarmasining qarorlari bilan amalga oshirildi.
Loyiha bo‘yicha amalga oshirilgan ishlar. Avtomatlashtirilgan kompleks tomchilatib sug‘orish tizimi quyidagi: tomchilatib sug‘orish; quyosh energoqurilmalari va suv ko‘tarish hamda avtomatlashtirish tizimlaridan tashkil topgan.
Tomchilatib sug‘orish tizimi: tanlangan yerlar vizual kuzatuvdan o‘tkazildi; undagi gidrotexnik inshootlar, oqar suv manbalari-kanallar, kollektor-zovur tarmoqlari, yo‘llar, binolar, atrofdagi ihota daraxtlarining o‘rni belgilab chiqildi; tuproq va zovur suvlaridan namunalar olindi; topografik s’yomka qilinib loyihasi tayyorlandi va loyiha ekspertizadan o‘tkazildi; tomchilatib sug‘orish tizimi uchun zarur bo‘lgan barcha qismlar sotib olindi va loyihaga mos qilib montaj qilishga tayyorlandi.
Quyosh energoqurilmalari va suv ko‘tarish tizimi: har bir joriy qilinadigan ob’ekt uchun quyosh energoqurilmalari va sovutish tizimining kerakli jihozlari hamda suv ko‘tarish qurilmalari sotib olindi; har bir ob’ekt uchun quvvati-N=500-550 Vt (umumiy quvvati-N=4,0-4,5 kVt ga) ga teng bo‘lgan 8 donadan quyosh panellari va ularning sovutish tizimlari tayyorlandi; quyosh energoqurilma-lari tizimidan yil davomida foydalanish maqsdida, ular mobil telejkaga joylashtirildi.
Avtomatlashtirish tizimlari. Har bir joriy qilish ob’ektidagi avtomatlashtirilgan kompleks tomchilatib sug‘orish tizimini ekspluatatsiya qilish uchun, sug‘oriladigan yerning tuproq turi va uning suv-fizik-mexanik xossalariga asosan maxsus dastur ishlab chiqildi; tizim uchun zarur bo‘lgan jihozlar xarid qilindi va ularni montaj qilish boshlandi.
Xalqaro va respublika anjumanlarida qilingan ma’ruzalar va chop qilingan ilmiy maqolalar. Loyiha materiallari asosida xalqaro va respublika konferensiyalarida quyidagi ma’ruzalar qilindi, ularning to‘plamlarida maqolalar chop qilindi hamda o‘quv qo‘llanmasi tayyorlandi.
1. Majidov T., Tursunov M., Buvabekov B, Berdiyev M, Ergashev Sh. Avtomatlashtirilgan kompleks tomchilatib sug‘orish tizimi. Xalqaro «Construction Mechanics, Hydraulics And Water Resources Engineering» (CONMECHYDRO-2023, 26-28 aprel 2023 yil) anjumanida ma’ruza qilindi va uning ilmiy to‘plamida 1 dona maqola chop qilindi, «TIQXMMI» MTU, Toshkent, 2023. - ___ betlar (Ingliz tilida).
2. Buvabekov B., Ergashev Sh. Avtomatlashtirilgan tomchilatib sug‘orish tizimi. «Qishloq va suv xo‘jaliginnng zamonaviy muammolari» mavzusidagi an’anaviy XXII - yosh olimlar, magistrantlar va iqtidorli talabalarning ilmiy-amaliy anjumanida (12-13 may 2023 yil) ma’ruza qilindi va uning ilmiy to‘plamida 1 dona maqola chop qilindi, «TIQXMMI» MTU, Toshkent, 2023. -406-411 betlar (Ingliz tilida).
3. Buvabekov B. Tomchilatib sug‘orish tizimini loyihalash va joriy qilish. «Qishloq va suv xo‘jaliginnng zamonaviy muammolari» mavzusidagi an’anaviy XXII - yosh olimlar, magistrantlar va iqtidorli talabalarning ilmiy-amaliy anjumanida (12-13 may 2023 yil) ma’ruza qilindi va uning ilmiy to‘plamida 1 dona maqola chop qilindi, «TIQXMMI» MTU, Toshkent, 2023. – 296-300 betlar. (O’zbek tilida).
4. Berdiyev M. Loyqalari jo‘yaklar shaklida harakatlanayotgan o‘zanlarning suv oqimi qarshiligiga ta’siri Qishloq va suv xo‘jaliginnng zamonaviy muammolari» mavzusidagi an’anaviy XXII - yosh olimlar, magistrantlar va iqtidorli talabalarning ilmiy-amaliy anjumanida (12-13 may 2023 yil) ma’ruza qilindi va uning ilmiy to‘plamida 1 dona maqola chop qilindi, «TIQXMMI» MTU, Toshkent, 2023. –760-775 betlar (O’zbek tilida).
5. Loyiha rahbari T.Majidov tomonidan 5450400 - «Gidrotexnik inshootlar va nasos stansiyalaridan foydalanish» bakalavriat yo‘nalishi uchun, 119 dona rasm, 21 dona jadval, 1 dona ilova kiritilgan 259 betdan iborat «Mutaxssislikka kirish» fanidan o‘quv qo‘llanmasi nashrga tayyorlandi.
Loyiha bo‘yicha bajarilayotgan ilmiy ishlar va imiy xodimlar. Ushbu, REP-1/2 «Qayta tiklanuvchi energiya manbalaridan foydalangan holda qishloq xo‘jaligi ekinlarini tomchilatib sug‘orishning avtomatlashtirilgan tizimi» mavzusidagi loyiha bo‘yicha tadqiqotchilar – tayanch doktorantlar B. Buvabekov va M.Berdiyevlar hamda «TIQXMMI» MTUning filiali, Buxoro «Tabiiy resurslarni boshqarish» institutining magistri Sh.Ergashev
ilmiy ishlar bajarishmoqda.